سکوت مبهم و عجیب هند در قبال توافق ایران و عربستان در چین
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۱۳۴۷۶
به گزارش قدس آنلاین به نقل از روزنامه هندی هندوستان تایمز، کارشناسان سیاسی گفته اند که احیای روابط دیپلماتیک بین عربستان سعودی و ایران بر اساس توافقی که با میانجیگری چینی ها انجام شد، می تواند پیامدهای قابل توجهی برای ژئوپلیتیک غرب آسیا داشته باشد که هند آن را بخشی از روابط همسایگی گسترده خود می داند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایران و عربستان سعودی پس از برنامه ریزی برای از سر گیری روابط، توافق کردند که توافقنامه همکاری امنیتی امضا شده در سال ۲۰۰۱ و پیمان دیگری در سال ۱۹۹۸ برای همکاری در تجارت، سرمایه گذاری، فناوری و فرهنگ را احیا کنند.
هندوستان تایمز نوشت: این توافق که اخیرا از طریق یک بیانیه سه جانبه توسط چین، ایران و عربستان سعودی منتشر شد، محافل دیپلماتیک در دهلی نو را غافلگیر کرد زیرا مذاکرات به طور پنهان صورت گرفته بود.
«فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز شنبه گفت که این توافق نتیجه مذاکراتی بود که دو سال به طول انجامید.
بر اساس این بیانیه سه جانبه، عربستان سعودی و ایران روابط دیپلماتیک خود را که در سال ۲۰۱۶ قطع شده بود از سر می گیرند و سفارت ها و نمایندگی های خود را ظرف دو ماه بازگشایی می کنند. دو کشور همچنین توافق کردند که موافقتنامه همکاری امنیتی امضا شده در سال ۲۰۰۱ و پیمان دیگری در سال ۱۹۹۸ برای همکاری در تجارت، سرمایه گذاری، فناوری و فرهنگ را احیا کنند.
اگرچه ناظران غرب آسیا از رویکرد انتظار و تماشا، بهره گرفتند تا ببینند اوضاع بین عربستان سعودی و ایران، دو رقیب سرسخت در منطقه که بر اساس دلایل مذهبی نیز رو در رو شدهاند، چگونه پیش میرود اما نقش چین در تسهیل توافق، غافلگیرکننده بود.
«تلمیذ احمد» که به عنوان نماینده هند در عربستان سعودی، عمان و امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) خدمت می کرد، از جمله کسانی بود که از این تحولات غافلگیر شدند.
وی در این خصوص گفت: این کاملاً غافلگیرکننده بود زیرا همه چیز مخفی نگه داشته شد، ما چیزی در مورد این توافق نشنیده بودیم. گفتوگوهای گذشته بین عربستان سعودی و ایران مقامات ارشد کشورها را درگیر کرده بود، اما این مذاکرات در سطح بالاتری بود.
این توافق طی مذاکرات پنج روزه در پکن، که از ۶ مارس آغاز شد، میان «مساعد بن محمد العیبان»، مشاور امنیت ملی عربستان و دریاسالار «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، منعقد شد، هر دو مقام ایرانی و عربستانی، در تعاملات امنیتی با هند طرفین کلیدی بوده اند.
مقامات اطلاعاتی عربستان سعودی و ایران پیش از این در عراق و عمان طی سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ مذاکراتی را انجام داده بودند. در حالی که این گفتگوها به طور علنی تایید شده بود، هیچ سخن رسمی درباره میانجیگری چین، حتی پس از سفر رئیس جمهور چین «شی جین پینگ»، به عربستان سعودی در دسامبر گذشته و سفر «ابراهیم رئیسی»، رئیس جمهوری ایران به پکن در فوریه، وجود نداشت.
هنوز هیچ سخنی رسمی از سوی دولت هند در پاسخ به این توسعه منتشر نشده است.
«وائل عواد»، نویسنده و تحلیلگر سیاسی مستقر در دهلی نو، گفت: احساس فزاینده ای در پایتخت کشورهای عربی در مورد نیاز به تعامل با چین، به عنوان قدرت رو به رشد، پس از دهه ها روابط نزدیک بین بسیاری از کشورهای غرب آسیا و ایالات متحده وجود دارد.
عواد با اشاره به شیوه ای که چین اخیرا روابط خود را با عربستان سعودی و ایران مستحکم کرده است، گفت: دیگر نمی توان چین را نادیده گرفت، به ویژه در زمانی که تمرکز آمریکا پس از بحران اوکراین به اروپا معطوف شده است.
وی افزود: همچنین چین می خواهد جریان انرژی از غرب آسیا را که حدود ۴۰ درصد از واردات نفت آن را تشکیل می دهد، در زمان نوسانات در بازارهای جهانی تضمین کند.
ظهور چین به عنوان یک قدرت جدید در غرب آسیا، به ویژه به عنوان بخشی از تلاش های چین برای مهندسی نظم نوین جهانی، در زمان تشدید تنش ها با ایالات متحده، اهمیت پیدا می کند، به ویژه برای هند که اغلب از منطقه خاورمیانه، با توجه به منابع انرژی و حضور نزدیک به ۹ میلیون مهاجر هندی که در سراسر عربستان سعودی، امارات متحده عربی و چندین کشور دیگر، به عنوان بخشی از روابط مهم دیپلماتیک خود یاد میکند.
فشار دیپلماتیک پکن در غرب آسیا نیز در زمانی انجام می شود که روابط این کشور با دهلی نو به دلیل بن بست نظامی طولانی در منطقه لاداخ در پایین ترین سطح خود قرار دارد.
تلمیذ احمد، که بارها از طرح های مرتبط با میانجیگری هند بین ایران و عربستان سعودی حمایت کرده است، گفت: این میانجیگری همیشه بخشی از فضای ارتباط ما با دیگر کشورها بوده است، به ویژه پس از تقویت روابط هند با چندین کشور در حدود یک دهه گذشته، این نگرانی وجود دارد که هند اکنون به عقب رانده شود.
وی اضافه کرد: مهاجران هندی در غرب آسیا سالانه حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار حواله دارند، در حالی که به سختی ۵۰۰ هزار اتباع چینی در منطقه وجود دارد، تماس های ما با منطقه خاورمیانه به هزاران سال قبل برمی گردد و پیوندهای فرهنگی عمیقی میان ما وجود دارد.
توسعه روابط عربستان سعودی و ایران همچنین در زمانی رخ می دهد که گزارش شده اختلافات بین «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی و «محمد بن زاید آل نهیان»، رئیس جمهور امارات متحده عربی، به ویژه بر سر جنگ یمن وجود دارد. بن سلمان، از نشست سران کشورهای غرب آسیا که به میزبانی امارات در ژانویه برگزار شد، دوری گزید و در دسامبر گذشته، محمد بن زاید، به نشست چین و اعراب در عربستان سعودی نپیوست.
برخی کارشناسان بر این باورند که اقدام عربستان سعودی برای اصلاح روابط با ایران با توجه به وضعیت یمن صورت گرفته است، نزدیکی با ایران می تواند به کاهش تنش ها در یمن و حتی تسهیل خروج عربستان سعودی از ائتلافی که درگیر جنگ با حوثی ها است، کمک کند.
امارات متحده عربی از جمله کشورهایی بود که پیمان ابراهیم را با اسرائیل پذیرفت و در گروههای جدیدی مانند هند، اسرائیل، امارات و آمریکا (I۲U۲) همراه شد، در حالی که عربستان سعودی بر پیش شرط هایی برای عادیسازی روابط با اسرائیل پافشاری کرده است.
کارشناسان هندی می گویند، لازم است تحولات را در یک دوره زمانی طولانی تر زیر نظر داشته باشیم تا ببینیم آیا توافق تسهیل شده توسط چین منجر به بهبود کلی روابط بین عربستان سعودی با اکثریت سنی و ایران با اکثریت شیعه می شود.
وائل عواد در این زمینه گفت: ما باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا این فقط یک آتش بس موقت است یا نکته دیگری در آن وجود دارد.
تلمیذ احمد نیز گفت: خیلی چیزها به پاسخ های ایالات متحده بستگی دارد، که به نظر می رسد با وجود حضور نظامی قابل توجه در منطقه و اسرائیل، از نظر استراتژیک در غرب آسیا سرگردان است.
وی گفت: برخی از کشورها مانند عربستان سعودی با وجود تغییراتی که در توافق ابراهیم ایجاد کرده است، موضوع فلسطین را رها نکرده اند و همه این عوامل بر همسویی های آینده در غرب آسیا تأثیر خواهد داشت.
منبع: روزنامه همشهریمنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: عربستان سعودی و ایران امارات متحده عربی بین عربستان سعودی ایران و عربستان غرب آسیا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۱۳۴۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بایدن هم مثل ترامپ عربستان را قربانی میکند؟
آیا دولت بایدن برای نجات رژیم صهیونیستی از انزوا و شکست بینالمللی، عربستان را پیش پای اسرائیل قربانی میکند؟
به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: در حالی که پایتختها، شهرها و دانشگاههای بسیاری از کشورهای جهان شاهد گستردهترین اعتراضات ضد صهیونیستی است، وزیر خارجه آمریکا پس از دیدار با همتای سعودی در ریاض مدعی شد: «روابط عربستان و اسرائیل به زودی عادی میشود. اقدام دوطرفه عربستان و آمریکا در رابطه با پرونده عادیسازی روابط با اسرائیل در مراحل پایانی است. آمریکا و عربستان سعودی طی یک ماه گذشته درباره عادیسازی روابط میان ریاض و اسرائیل اقداماتی انجام دادند».
فیصل بنفرحان وزیر خارجه عربستان هم گفته است: «به مراحل نهائی توافق امنیتی با آمریکا نزدیک شدهایم». این در حالی است که بلینکن با وقاحت گفته است: اسرائیل برنامهای برای حفاظت از غیرنظامیان در حمله به «رفح» در جنوب غزه ندارد.
بلینکن در نشست با وزیران شورای همکاری خلیجفارس هم، خواستار سیستم دفاعی یکپارچه در مقابل ایران شد و ادعا کرد: رویارویی ایران با اسرائیل، نیاز به یکپارچگی دفاعی بیشتر را نشان میدهد. این حمله، تهدید حاد و فزاینده ایران را نشان میدهد، اما همچنین ضرورت همکاری ما در زمینه دفاع یکپارچه را نشان میدهد.
اظهارات بلینکن مبنی بر این که آمریکا و عربستان طی یک ماه گذشته درباره عادیسازی روابط میان ریاض و اسرائیل اقداماتی انجام دادند، در حالی است که تشدید جنایتهای اسرائیل در ماههای اخیر، موجب برانگیختگی گسترده جهانی و همچنین آماده شدن محاکم بینالمللی برای صدور حکم تعقیب و بازداشت مقامات جنایتکار صهیونیست شده است. در میدان نظامی نیز تحلیلگران، از قطعیت شکست اسرائیل خبر میدهند و این علاوهبر ضربت راهبردی تحقیرآمیزی بود که اسرائیل از ایران خورد.
در چنین شرایطی به نظر میرسد دولت بایدن و نتانیاهو اصرار دارند دولتهایی مانند سعودی، اردن و امارات را قربانی کنند تا هر طور که شده اسرائیل را از باتلاقی که در آن دستوپا میزند، بیرون بکشند.
پیش از این، دیوید هرست، سردبیر وبسایت آمریکایی میدلایستآی با اشاره به نقشآفرینی اردن، هنگام حمله ایران به اسرائیل هشدار داده بود: «در حالی که مردم اردن، شلیک موشکهای ایرانی به اهداف خود در اسرائیل را تشویق میکردند، ارتش اردن آنها را از طرف اسرائیل سرنگون میکرد. اسرائیل ممکن است این واقعیت که متحدان واقعی دارد را جشن بگیرد، اما با این کار، مشروعیت دوستان خود را به طرز مُهلکی تضعیف میکند».
البته ایران در آن حمله، پایگاههای جاسوسی و نظامی اسرائیل از جمله پایگاه نواتیم را که حفاظتشدهترین پایگاه نظامی دنیا توصیف میشود، درهم کوبید و فقط ذلت و خفّت ماجرا برای شاه خائن اردن بماند.
بیگاری کشیدن اخیر از عربستان و واداشتن او به انتحار با باقیمانده حیثیت خود نزد ملتهای مسلمان، در حالی است که میدلایست مانیتور، آبان ۱۴۰۰ با اشاره به «گاو شیرده» توصیفشدن سعودی از سوی ترامپ نوشت: «زمانی که ترامپ، عربستان را گاو شیرده توصیف کرد، بنسلمان احساس توهین نکرد. او چرا در مقابل توهینهای مداوم رهبران غربی سکوت میکند، اما در لبنان تنش ایجاد میکند؟».
دونالد ترامپ سال ۱۳۹۵ در حالی که هنوز رئیسجمهور نشده بود، گفته بود: «عربستان برای ما مانند گاوی شیرده است که هر وقت دیگر نتواند دلار و طلا بدهد، دستور ذبح آن را صادر میکنیم و این واقعیتی است که همه دوستان و دشمنان آمریکا به ویژه خود مقامات سعودی از آن آگاهند. عربستان، باید سهچهارم ثروتش را به آمریکا بابت حمایتهای ما بپردازد».
او پس از ریاستجمهوری هم در جریان نشست خبری مشترک با سران لتونی، لیتوانی و استونی گفته بود: «میخواهم از سوریه خارج شویم و به کشورمان بازگردیم، میخواهم کشور خود را بازسازی کنم، هفت تریلیون دلار صرف کردیم اما هیچ چیزی نگرفتیم. ما در این مورد خیلی جدی فکر میکنیم و بهزودی در این مورد تصمیم قطعی خواهیم گرفت. من به ریاض گفتم اگر میخواهید در اینجا بمانیم، پس هزینهاش را بپردازید». ترامپ، اردیبهشت ۱۳۹۷ هم در دیدار با محمد بنسلمان گفت: «عربستان سعودی جزو خریداران بزرگ ما بوده است. [خطاب به بنسلمان] یکی از سرمایهگذاریهای بزرگ شما خرید سهام و اقلام مختلف و تولید شغل برای آمریکاییها است. من در ماه می در ریاض بودم. صدها میلیارد دلار به ایالاتمتحده بازگرداندیم. ما این را میدانیم و آنها هم میدانند». ترامپ سپس با نشان دادن چند لوح درباره خریدهای سعودی گفت: «اینها بعضی از چیزهایی هستند که از ما خریدهاند. این یکی سه میلیارد دلار است، آن ۵۳۳میلیون دلار و آن یکی ۵۲۵میلیون دلار. این پولها برای شما چیزی نیست؛ بیشتر بخرید این ۸۸۰میلیون دلار، این ۶۴۵میلیون دلار، این یکی ۶میلیارد دلار...».
اما بیش از صد میلیارد خرید نظامی از آمریکا- فقط ظرف یکی دو سال- نتوانست عربستان را به هنگام حمله متجاوزانه به یمن و تلافیشدن از سوی انصارالله، از گرداب نجات دهد و مانع از فرود آمدن موشکهای در مناطق نفتی و نظامی شود. حالا هم به نظر میرسد اگر پای عربستان بیش از گذشته به بازی جنایتکارانه اسرائیل و آمریکا سُر بخورد، طرفی که بیش از همه زیان خواهد کرد، دولت سعودی است. مقاومت یمن نشان داده که کمترین ملاحظهای درباره حامیان جنایات رژیم صهیونیستی ندارد.